Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ
Κριτικές αναφορές, παρουσιάσεις, σημειώματα, εκπομπές κ. ά. *
Κριτικές αναφορές, παρουσιάσεις, σημειώματα, εκπομπές κ. ά. *
* Κατά ανιούσα χρονική σειρά εμφάνισης στα ΜΜΕ και στα κοινωνικά δίκτυα.
|
Πραγματικά ρεαλιστής, όπως ρεαλιστής είναι ο συγγραφέας πρότυπό του και δημιουργός του «λαϊκού έπους» του Οδυσσέα, ο Άρης Μαραγκόπουλος καταφέρνει να συμφιλιώσει την παραδοσιακή μυθιστορηματική απόλαυση με νεωτερικές και μετανεωτερικές αφηγηματικές τεχνικές, μυθιστορώντας πάντα σε διάλογο με τη βία της Ιστορίας, την ώρα που όλα γύρω μας καταρρέουν και η βαριά σκιά της είναι διάχυτη παντού.
Αριστοτέλης Σαΐνης, περ. Αναγνώστης, 24/06/2021 |
…Το Φλσστ, φλλσστ, φλλλσστ, του Άρη Μαραγκόπουλου, είναι ένα πολιτικό βιβλίο, έξω από τους κανόνες, ένα αστυνομικό μυθιστόρημα έξω από τις νόρμες, μια ερωτική ιστορία έξω από τα κλισέ. Είναι μια αγγελία ελπίδας στο παρά πέντε μιας χώρας που βουλιάζει, μιας ζωής ξοδεμένης, μιας κοινωνίας σαρκοβόρας και κανιβαλικής.
Γιώργος Κατσαμάκης, Βιβλιοθηκονόμος, 25/06/2020 |
Bραβείο «Νίκος Θέμελης» του διαδικτυακού περιοδικού Αναγνώστης (23/06/21)
|
Ο λόγος απονομής από τον κριτικό Αριστοτέλη Σαΐνη και η αντιφώνηση
από τον συγγραφέα του Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ. |
Ολόκληρο το κείμενο της παρουσίασης του μυθιστορήματος
από τον κριτικό Αριστοτέλη Σαΐνη το διαβάζετε εδώ.
από τον κριτικό Αριστοτέλη Σαΐνη το διαβάζετε εδώ.
16/12/2022, Book Press, Σόλων Παπαγεωργίου
|
Η παραλία του μυθιστορήματος του Άρη Μαραγκόπουλου είναι στην ουσία μια μικρογραφία της ελληνικής κοινωνίας κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Καθώς περιγράφει τις ζωές και τις σκέψεις των τριών συνονόματων ηρώων, ο Μαραγκόπουλος συνοψίζει αρκετές από τις παθογένειες της νεοελληνικής πραγματικότητας. Εν ολίγοις, οι τρεις Θωμάδες ενσαρκώνουν τον παραλογισμό της εποχής μας.
[…] Από την άλλη, ο Μαραγκόπουλος δημιουργεί τρεις χαρακτήρες που θυμίζουν πραγματικούς ανθρώπους, εφόσον ο καθένας κρύβει μια συμπαθητική, καθώς και μια τραγική πλευρά. […] Ο Μαραγκόπουλος παραδίδει ένα φιλόδοξο και σύνθετο μυθιστόρημα, που δεν ακολουθεί πιστά μια γραμμική αφήγηση, που συχνά αποκρύπτει κάποια στοιχεία της ιστορίας, ώστε να φανερωθούν αργότερα… Εδώ διαβάζετε ολόκληρο το κείμενο του σημειώματος. |
24/04/2021, Χανιώτικα Νέα, Γιάννης Καλογερόπουλος
Διαβάζετε ολόκληρη την κριτική με κλικ εδώ.
Ή, κατεβάζετε το εδώ επισυναπτόμενο pdf: 
|
… Ο τίτλος του μυθιστορήματος μάλλον ξενίζει τον υποψήφιο αναγνώστη, καθώς δεν μοιάζει να βγάζει νόημα, η απουσία φωνηέντων δυσκολεύει ακόμα και την προφορά του. Αν επιμείνει, και δεν τον προσπεράσει ελαφρά την καρδία, θα διαπιστώσει πως αποτελεί τη γραπτή αποτύπωση ενός ήχου γνώριμου, του παφλασμού των κυμάτων. Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ. Το κενό αυτό, ανάμεσα σε μας και στη γραπτή αποτύπωση του παφλασμού, φανερώνει την απομάκρυνσή μας από το φυσικό περιβάλλον, την αποκοπή μας, αν προτιμάτε, από τον κόσμο της παιδικής φαντασίας. Σταματήστε για μια στιγμή και δοκιμάστε να πείτε πώς κάνει η θάλασσα. Η εκδοχή του συγγραφέα ίσως και να μη σας καλύψει. Δεν ακούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο άλλωστε. Αν έχετε ποτέ συζητήσει με διεθνή παρέα τους ήχους των ζώων, θα έχετε διαπιστώσει τις διαφορές ανάμεσα σε μια ελληνική και μια αλλοδαπή γάτα για παράδειγμα. Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε με τη φύση έχει πάψει προ πολλού να είναι ατομικός και βιωματικός.
| ||
28/12/2020
Από ανάρτηση του Ά. Μ. στο Facebook σε μια εφημερίδα
(Φιλελεύθερος, Κύπρου, δημοσιογράφος Χρήστος Μιχαηλίδης)
Από ανάρτηση του Ά. Μ. στο Facebook σε μια εφημερίδα
(Φιλελεύθερος, Κύπρου, δημοσιογράφος Χρήστος Μιχαηλίδης)
|
Ο Ά. Μ. δημοσίευσε μια ανάρτηση στο FB (09/11/2020) που διαβάστηκε ευρέως και που παραθέτουμε ολόκληρη εδώ:
|
Ο δημοσιογράφος στον Φιλελεύθερο, αξιοποίησε αυτή την ανάρτηση και τη συνδύασε με μια παρουσίαση του μυθιστορήματος Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ.
|
|
Φεύγουν οι ηλικιωμένοι, ο ένας μετά τον άλλον, αθόρυβα, άγνωστοι μεταξύ αγνώστων. Πανδημία και «υποκείμενα νοσήματα» τους εξασφαλίζουν έναν αιφνίδιο, απαρηγόρητο, μοναχικό θάνατο, χειρότερο κι απ' τον χειρότερο πνιγμό.
Ποιος νοιάζεται γι' αυτούς; Μια ιδρυματοποιημένη, απολίτιστη κοινωνία έχει βολευτεί να τους κλείνει στα γηροκομεία «για να ησυχάσει» απ' αυτούς. Οι ηλικιωμένοι είναι ανώφελοι, άχρηστοι και αχρείαστοι, βάρος στους απάνθρωπους συγγενείς τους. Η αδιάβαστη κοινωνία που έχει χάσει, πολύ πριν την πανδημία, τον μίτο του πολιτισμού, του ανθρωπιστικού πολιτισμού, που επιστρέφει αγνώριστη και άγνωμη σε μια μακρινή εποχή ΠΡΙΝ τους Τραγικούς, πριν τον Αριστοτέλη, πριν τον Ντάντε, πριν τον Ραμπελέ, πριν τον Σέξπιρ, πριν τους διαφωτιστές, πριν τον Μαρξ, – αυτή η αδιάβαστη κοινωνία δεν φροντίζει να μαθαίνει από τη σοφία των γηραιότερων. Κάθε ηλικιωμένος είναι η συμπυκνωμένη σοφία μιας ολόκληρης ζωής γεμάτης παθήματα / μαθήματα, γεμάτης νίκες και ήττες, γεμάτης πόθους και πληγές, γεμάτης ιστορίες, γεμάτης μνήμη. Αλλά ετούτη η κοινωνία έχει κλείσει τ' αυτιά της σ' αυτή τη συμπυκνωμένη σοφία, δεν θέλει να την ακούσει καν, τρομάζει ακόμα και στη σκέψη να σταθεί προσεκτικά κοντά στο στόμα και στο αυτί ενός ηλικιωμένου. Ο ηλικιωμένος, γι' αυτήν, αποτελεί μόνο πρόβλημα τίποτε άλλο. Κι όμως, κι όμως: κάθε ηλικιωμένος που φεύγει κανονικά θα πρέπει να καταγράφεται ως σοβαρή πολιτισμική απώλεια για την κοινωνία που δεν κατάφερε να τον αφουγκραστεί. Βεβαίως, αυτή η κοινωνία, στην πλειονότητα των μελών της, αγνοεί αυτή την αρχαία αλήθεια. «Ένας ακόμα γέρος έφυγε», σχολιάζει αυτή η αδιάβαστη, αμόρφωτη, άγνωμη κοινωνία. Δεν μπορεί να δει ότι έτσι, έτσι ακριβώς, όπως η τελευταία πνοή του πνιγμένου, του απελπισμένου «γέρου» στο νοσοκομείο, έτσι θα φύγει κι αυτή, χωρίς κανένας και τίποτε να μπορεί να της δώσει μια λυτρωτική ανάσα, μια παρηγορία ψυχής. |
Ο δημοσιογράφος έπραξε ευφυώς. Όπως ο Ά. Μ. έχει δηλώσει σε συνέντευξή του της ίδιας περιόδου: «Το δικό μου σύμπαν διατρέχουν δύο παράλληλα ποτάμια που καταλήγουν στην ίδια κοίτη. Το ένα είναι το καθ’ εαυτό λογοτεχνικό κείμενο και το άλλο η κριτική του. Είναι παραπληρωματικά. Δε μπορώ να ζήσω χωρίς το λογοτεχνικό κείμενο, ούτε χωρίς την κριτική αυτού του κειμένου. Ακόμα και στα δικά μου κείμενα ασκώ κριτική. […] Είναι αλληλένδετη για μένα αυτή η λειτουργία» (βλ. εδώ συνέντευξή του στο Popaganda στην ημερομηνία 18/12/2020). Απόδειξη αυτή η ανάρτηση του Ά. Μ. στο FB που ευθέως συνομιλεί με το μυθιστόρημά του.
|
05/12/2020, Εφημερίδα των Συντακτών, Αριστοτέλης Σαΐνης
|
…Απροκάλυπτα πολιτικό μυθιστόρημα, όχι απλοϊκό ή ηθικολογικό, το οποίο, αν και παραμένει στενά δεμένο στις χρονοτοπικές του συντεταγμένες, εκτιμώ ότι τις υπερβαίνει, αποτελώντας ήδη μια απεγνωσμένη κραυγή για το μέλλον: «οι αποκτηνωμένες κοινωνίες» πάντα θα γεννούν «ανθρωπόμορφα τέρατα και λυσσασμένες ύαινες». Συντονισμένος απόλυτα με την εποχή του, ο Μαραγκόπουλος δεν απομακρύνεται γραμμή από τα «πιστεύω» του, όταν, πίσω στη δεκαετία του 1970, άρχιζε το μακρύ ταξίδι στο αρχιπέλαγος της γραφής και τον ανένδοτο ακτιβιστικό αγώνα ενάντια στη σκοτεινή όψη του σύγχρονου ατομικισμού ο οποίος δεν επιτρέπει στις ηθικές αξίες της συλλογικότητας («συντροφικότητα» στο δικό του λεξιλόγιο) να αναπηδήσουν αβίαστα από το κοινό πλαίσιο αναφοράς του ανθρώπου!
|
Κατεβάζετε ολόκληρη την κριτική εδώ.
| sainis_ef.syn.pdf |
16/11/2020, Πατρίς, Ζαχαρίας Καραταράκης
[…] Ο Άρης Μαραγκόπουλος είναι ένας πνευματικός δημιουργός που έχει αναβαθμίσει την κριτική και την απαιτητική λογοτεχνική γραφή.
[…] Πρόσφατα από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ κυκλοφόρησε μια ανθολογία κριτικών κειμένων του με επιλογή και επιμέλεια της Άννας Κατσιγιάννη και της Κατερίνας Κωστίου. Με λεπτό τρόπο και παραμένοντας πάντα πιστός στα κείμενα αποκαλύπτει τα κρυμμένα μυστικά τους και φωτίζει τον αναγνώστη χωρίς δογματισμούς και στείρες θεωρίες. Η προσέγγισή του στο μυθιστόρημα «Έξι νύχτες στην Ακρόπολη» του Γιώργου Σεφέρη είναι υποδειγματική καθώς και όλες οι άλλες μελέτες που εντάσσονται στο βιβλίο. Χάρηκα, όμως και το τελευταίο του μυθιστόρημα από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ με τον περίεργο τίτλο «φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ» που αποδίδει τον φλοίσβο των κυμάτων. Οι ήρωές του γεννημένοι λίγο πριν ή λίγο μετά τον εμφύλιο είναι χειμερινοί κολυμβητές, απόμαχοι σχεδόν της ζωής που κουβαλούν τις διαφορετικές εμπειρίες τους. Καθένας έχει τη δική του διαδρομή και τις δικές του πολιτικές επιλογές. Έχουν κάνει αρκετούς συμβιβασμούς και αγωνίζονται να κρύψουν τα τραύματά τους πίνοντας και συζητώντας τα καθημερινά θέματα της πολιτικής και του ποδοσφαίρου. |
[…] Με μαστοριά και τέχνη ο συγγραφέας πλέκει το μύθο του επιφυλάσσοντας αρκετές εκπλήξεις. Υπάρχουν υπέροχες λογοτεχνικές σελίδες, όπως ο ξέφρενος διονυσιακός χορός στην αμμουδιά, όπου ανθίζει η ερωτική επιθυμία και αναθάλλουν τα γερασμένα σώματα. Μετά την τραγωδία που συμβαίνει έχουμε μια μαγευτική, αποκαλυπτική, φανταστική πορεία του Νώντα στην Αθήνα, όταν προσπαθεί να λυτρωθεί από την απουσία της αγαπημένης του.
Είναι ένα όνειρο ή ένας εφιάλτης που αγγίζει τα όρια της μεγάλης τέχνης. Ο θάνατος και η θάλασσα θα γίνουν καταλύτες, ώστε η παρέα να συνδεθεί και σκάβοντας μέσα στην ψυχή του καθένας να αποκαλύψει τα τραύματά του. Το έργο είναι από τα καλύτερα που έχουν γραφεί για να κατανοήσουμε τα δύσκολα μετεμφυλιακά και μεταδικτατορικά χρόνια μέχρι την κρίση του 2010 και τη βία των χρυσαυγιτών. Επίσης, να δούμε πώς γεννιέται και οικοδομείται μια αληθινή φιλία. Δεν ξέρω αν διδάσκει η ιστορία και τι ακριβώς διδάσκει. Η λογοτεχνία πάντως κατορθώνει να μετατρέψει τα γεγονότα σε δικά μας βιώματα και να κατανοήσουμε την ανθρώπινη ψυχή. Η καθημερινοί ήρωες του μυθιστορήματος λυτρώνονται από τα παθήματά τους και οι αναγνώστες με έλεος και φόβο κατανοούν το ανθρώπινο δράμα. Στο μυθιστόρημά του αυτό ο Άρης Μαραγκόπουλος δείχνει ότι η πεζογραφία μας μπορεί να σταθεί ισάξια με τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μια μικρή συντροφιά εξακτινώνεται, σπάει το πλαίσιο της ελληνικής περιφέρειας και δείχνει ότι κάποτε η τραυματισμένη μας ζωή υπερβαίνοντας πιεστικές συνθήκες δικαιώνεται και εξαγνίζεται, ώστε να λυτρωθούμε και να αντικρύσουμε έναν κόσμο ελπίδας πέραν του καλού και του κακού. ----------------------------- Ολόκληρη η κριτική εδώ. |
01/11/2020, Το Βήμα της Κυριακής, ένθετο «Βιβλία», Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Μυθιστοριογράφος με σταθερό πολιτικό προσανατολισμό, ο Άρης Μαραγκόπουλος επανέρχεται στην εκδοτική επικαιρότητα με μια μυθοπλασία που διαδραματίζεται μεταξύ 2012 και 2016 και περιλαμβάνει στον κύκλο της έξι πρωταγωνιστικά πρόσωπα – πέντε άνδρες και μία γυναίκα. Οι ήρωες συναντιούνται ως χειμερινοί (και όχι μόνο) κολυμβητές σε μια παραλία της Βάρκιζας, όπου και καταλήγουν να συναντήσουν την κοινή τους μοίρα.
Με μια περίπλοκα σχεδιασμένη αφηγηματική οργάνωση, που συνομιλεί όχι μόνο με το πολιτικό, αλλά και με το αστυνομικό μυθιστόρημα, ενσταλάζοντας εκ παραλλήλου στη δράση μικρότερα ή μεγαλύτερα κομμάτια από την ελληνική μεταπολεμική και μεταπολιτευτική ιστορία, με συνεχείς καταβυθίσεις στο ατομικό και στο οικογενειακό παρελθόν των ηρώων, καθώς και με προωθημένες τεχνικές, όπως η ενσωμάτωση στην αφήγηση διαδοχικών ονομάτων (ονόματα τόπων, πόλεων και προσώπων) ο Μαραγκόπουλος ξετυλίγει τον μυθοπλαστικό του μίτο χωρίς να φοβάται τις πολιτικές και τις ιδεολογικές του συνδηλώσεις. -------------------------------
Εδώ κατεβάζετε ολόκληρη την κριτική
|
Ο ίδιος δεν είναι τώρα τόσο προστατευμένος όσο σε παλαιότερα έργα του, όπου κρυμμένος πίσω από την περσόνα του σιτουασιονιστή, άκρως ριζοσπαστικοποιημένου Βενιαμίν Σανιδόπουλου (ενός συγγραφέα με αντισυστημική πολιτική ταυτότητα) κατορθώνει να μη φορέσει τη λεοντή της στράτευσης – παρ’ όλα αυτά, αποφεύγει για άλλη μια φορά, να επιτρέψει στη μυθιστορηματική του ανάπτυξη να συνθλιβεί κάτω από τους ογκόλιθους της πολιτικής και της ιδεολογίας.
Πώς πετυχαίνει κάτι τέτοιο ο Μαραγκόπουλος; Μα, παίρνοντας ευθύς εξαρχής τα λογοτεχνικά του μέτρα. Και ποια είναι αυτά τα μέτρα; Τα απαριθμώ συνοπτικά για να τα δούμε αμέσως αναλυτικότερα: η προσεκτική σκιαγράφηση και επεξεργασία των χαρακτήρων, ο τρόπος με τον οποίο φωτίζεται το ελληνικό πολιτικό πλαίσιο κατά τη διάρκεια της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα και, το σπουδαιότερο, η ανάδειξη του υπαρξιακού υπόβαθρου επί του οποίου εδράζονται οι μυθιστορηματικές καταστάσεις. […] Απαιτείται σίγουρα μεγάλη δεξιοτεχνία για να εγγραφούν τόσο διαφορετικοί άνθρωποι στις πολιτικές εξελίξεις της Ελλάδας των μνημονίων, όπου ο Μαραγκόπουλος, αντί να παρασυρθεί σε ένα ακόμα μελοδραματικό χρονικό της κρίσης, στρέφει την προσοχή του στη ναζιστική αποφυάδα της Χρυσής Αυγής… […] Αντί, λοιπόν, για το μείζον, που είναι η κρίση, το σκάλισμα στα βαθιά για την επικίνδυνη και απολύτως καθοριστική λεπτομέρεια. Κι αντί για τις δυαδικές αντιπαραθέσεις της εποχής (μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί ή επικριτές και υπέρμαχοι της Ευρώπης), η οργισμένη ομοθυμία απέναντι στην Ακροδεξιά μαζί το εσώτερο πλην εκρηκτικό πένθος για όσους έχασαν εξαιτίας της τη ζωή τους. […] Κι ας μην ξεχάσουμε, συναφώς, πως το φωνητικό και δυσπρόφερτο φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ του τίτλου σημαίνει τον παφλασμό της θάλασσας και τη διάρκεια, την επιμονή, αλλά και τη νοσταλγία του χρόνου. Δεν μπορώ να πω αν συμμερίζομαι την πολιτική αισιοδοξία του Μαραγκόπουλου και την πίστη του για την ομόφωνη απάλειψη του Κακού (μια εφαρμοσμένη Συμφωνία της Βάρκιζας), είμαι, όμως, βέβαιος ότι ξέρει πώς να δικαιώσει και εν τέλει να λυτρώσει λογοτεχνικά τους ήρωές του. Κι αυτό είναι το σημαντικότερο. | ||
|
03/10/2020, μπλογκ Βοοk sel(v)ies: Maria Riga
|
20/10/2020, μπλογκ Σελιδοδείκτης
|
|
|
|
Oλόκληρη η κριτική της Μαρίας Ρήγα
με κλικ στην επάνω εικόνα |
Ολόκληρη η παρουσίαση του βιβλίου από τον Δ. Μουρατίδη
με κλικ στην επάνω εικόνα |
|
…Κάπως έτσι βουτάει και ο αναγνώστης στην ανάγνωση του «φλλστ,φλλσστ,φλλλσστ» μέσα από έναν υπνωτικό λόγο που τον παρασέρνει κάνοντας δύσκολη την οποιαδήποτε απόδραση. Γιατί πέρα από την έξυπνη πλοκή, το «δυνατό» χαρτί του συγγραφέα είναι αυτός ο λόγος που παφλάζει σαν τα κύματα της θάλασσας, τόσες λέξεις κολλημένες με τέχνη η μία μετά την άλλη, ένα απίστευτα πλούσιο λεξιλόγιο, λέξεις που τρέχουν σαν το νερό και τις ακούς μια- μία στο αυτί σου ακόμα και αν διαβάζεις σιγανά. Σαν μια πεζή, ποίηση στην οποία όμως τις λέξεις δεν τις έχει επιλέξει κάποιος ποιητής αλλά η ίδια η πλοκή. Ο Μαραγκόπουλος βουτάει στα δύσκολα και γράφει ένα βιβλίο για τη δύναμη που κουβαλάει o κάθε άνθρωπος, για το μυστήριο, το πάθος, τη ζήλια, τη δικαιοσύνη, την απανθρωπιά, το έγκλημα και την τιμωρία. Ένα βιβλίο δηλαδή για τη ζωή του καθενός μας.
|
Το «Φλλσστ», είναι ένα εξαιρετικό, ιδιαίτερο μυθιστόρημα, που κινείται σε πολλά επίπεδα, με ξεχωριστό τρόπο γραφής, που θα συναρπάσει τον αναγνώστη, θα συνεχίσει να το φέρνει στο μυαλό του για καιρό μετά την ανάγνωσή του και είναι απόκτημα για κάθε βιβλιοθήκη.
|
02/08/2020, Κυριακάτικη Αυγή, ένθετο «Αναγνώσεις», Μαρία Μοίρα
|
…Μια ανατρεπτική αφήγηση με σπάνια οξυδέρκεια, γλυκύτητα και ειλικρινή συγκίνηση, διεισδυτική κριτική ματιά και καυστικό χιούμορ. Μια πολυδιάστατη ιστορία για την αγάπη της θάλασσας με φόντο τις ακτές της αττικής χερσονήσου, για τον πόθο της ελευθερίας και την σημασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, χωρίς αμφίβολους αφορισμούς και ανέξοδους διδακτισμούς.
Μια, μεθοδικά οργανωμένη από τον συγγραφέα, πολιτική αλληγορία, με ενδιαφέρουσα πλοκή και πολυεπίπεδη δράση, που ανασύρει από την πρόσφατη ιστορία τα ανεπούλωτα τραύματα του εμφυλίου, της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης. Που υποδεικνύει τα κενά και τα χάσματα της διαβρωτικής γκρίζας περιόδου που ακολούθησε, βυθίζοντας στον χυλό της ευζωίας, του άκοπου πλουτισμού και του ωχαδερφισμού την χώρα. Όταν μια διάχυτη αίσθηση παραίτησης και νάρκωσης κλείδωνε τις καρδιές στην σφαίρα του ιδιωτικού και συρρίκνωνε τα όνειρα, τα οράματα και τους ορίζοντες των Ελλήνων, μετατρέποντάς τους σε ένα «έθνος ηλιθίων». Μια διαπίστωση που εκστομίζεται ευθαρσώς από την μεξικανή Ινέθ, αφήνοντας εμβρόντητους τους πάντες, καθόσον κατονομάζει χωρίς περιστροφές ένα έθνος ενδοτικών και ανυποψίαστων που άγονται και φέρονται, ενώ ένας εσμός, συμφεροντολόγων, ανερμάτιστων και διεφθαρμένων πολιτικών εναλλάσσεται στην εξουσία… Το πλήρες κείμενο της Μαρίας Μοίρα εδώ.
|
|
29/07/20, «Ο Αναγνώστης», Γιάννης Μπασκόζος.
Περ. Andro, 19/07/20, Διονύσης Μαρίνος
Εκτενή αποσπάσματα από την εκπομπή «Ελθέτω η Βασιλεία».
(ΕΡΤ, Α' πρόγραμμα, Βασιλεία Ζερβού, 7 Ιουλίου 2020). 06/07/2020, εφημ. Εποχή, Μανώλης Πιμπλής
|
18/07/2020, Β' πρόγραμμα ΕΡΤ, Αλεξάνδρα Χριστακάκη.
Εφημ. ΠΡΙΝ, 16/07/20
08/07/20, εφημ. Δημοσιογράφος, Γιώργος Λαουτάρης.
25/06/2020, ο βιβλιοθηκονόμος Γιώργος Κατσαμάκης
στο μπλογκ του. 
|
01/07/2020, Εφημερίδα των Συντακτών, Μικέλα Χαρτουλάρη.
Πρώτες αντιδράσεις μετά την έκδοση του Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ
Πρώτη παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα (24/06/2020): Γιώργος Κατσαμάκης, Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Ά. Μ., Παναγιώτης Φραντζής, Ειρήνη Δαφέρμου.
|
Πρώτη παρουσίαση του μυθιστορήματος στην Αθήνα (24/06/2020)
|
Πρώτη αναφορά σε ΜΜΕ (A' πρόγραμμα ΕΡΤ, επιμ. Μαρία Σφυρόερα)
|
|
"Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ..." είναι ο παφλασμός του νερού που σκάει στην άκρη της θάλασσας, μια σταθερή υπενθύμιση του αδιάλειπτου χρόνου, της αιωνιότητας των πραγμάτων, της συνέχειας της ζωής. Υπογραμμίζει, αποκαλύπτει ή απλώς συνοδεύει κάθε μικρή ή μεγάλη αλλαγή στη ζωή των ηρώων. Προφέρεται αργά, σχεδόν ψιθυριστά, επιβλητικά και σεμνά ταυτόχρονα: κατά τον τρόπο του φλοίσβου αργά το βράδυ ή νωρίς το ξημέρωμα", λέει για τον τίτλο του βιβλίου του ο Άρης Μαραγκόπουλος.
Το χιούμορ και η διεισδυτική και, ταυτόχρονα, ζεστή ματιά του συνδυάζεται εδώ με έναν τόνο "μουσικής του πεπρωμένου". Πρωταγωνιστούν τρεις ηλικιωμένοι φίλοι με το ίδιο όνομα, Θωμάς, και οι τρεις, που κολυμπούν χειμώνα καλοκαίρι σε μια απάνεμη παραλία της Βάρκιζας. Όταν τον Δεκέμβριο του 2012 προσορμίζεται εκεί ένα μικρό ιστιοφόρο λόγω της κακοκαιρίας, συναντούν τον Νώντα, ναυτικό από την Αταλάντη, μαζί με την όμορφη μεξικάνα γυναίκα του Ινέθ, πρώην νοσοκόμα και επαναστάτρια των Ζαπατίστας, μαζί με άλλον έναν γνωστό τους, τον Φώντα, δάσκαλο ή "μηχανικό", που τον αποφεύγουν γιατί τους μιλάει συνεχώς για την κρίση. "Μια υπόσχεση απωλεσθέντος παραδείσου βαθμιαία αποδιοργανώνει την ήσυχη καθημερινότητα των γερασμένων κολυμβητών. Με τι έχει να κάνει αυτή η υπόσχεση; Πώς την προσλαμβάνει ο καθένας τους; Σε τι ελπίζουν, τι διακινδυνεύουν, τι καταλαβαίνουν οι κολυμβητές, στο τέλος της ζωής τους, από τη γύρω τους ζωή; Τι καταφέρνουν να διεκδικήσουν ως έσχατη γενναία πράξη μέσα κι έξω από τη θάλασσα;" συμπληρώνει το arisgrandmangr.com. Την Τετάρτη στην αυλή του Νομισματικού Μουσείου παρακολουθήσαμε μια αντισυμβατική παρουσίαση: τέσσερις διαφορετικές, προσωπικές αναγνώσεις του κειμένου (που εστίασαν στους άντρες, στις χαμένες τους βεβαιότητες απέναντι στην επανάσταση, στις χαμένες τους βεβαιότητες απέναντι στις γυναίκες, στην εξιδανικευμένη, "καθολικοποιημένη" γυναίκα-πρωταγωνίστρια στα μάτια των αντρών, στην αποτύπωση των διαστάσεων της κρίσης από το βιβλίο, κοκ.) Ο Γιώργος Κατσαμάκης είπε: "Αυτά που θα πω για το βιβλίο, είναι φτωχότερα από όσα αντιπροσωπεύει για μένα το ίδιο το βιβλίο. [...] Το βιβλίο του ΑΜ είναι ένα πολιτικό βιβλίο έξω από τους κανόνες, ένα αστυνομικό μυθιστόρημα έξω από τις νόρμες, μια ερωτική ιστορία έξω από τα κλισέ. Είναι μια αγγελία ελπίδας στο παρά πέντε μιας χώρας που βουλιάζει, μιας ζωής ξοδεμένης, μιας κοινωνίας σαρκοβόρας και κανιβαλικής. Είναι η ακτινογραφία των μαλακών μορίων του ανθρώπινου ψυχισμού. Είναι ένα παραμύθι με λυτρωτικό τέλος. Μια βροχή λέξεων, εικόνων, ήχων, στοχασμών και αναστοχασμών που ποτίζει τα μέσα μας. Μια πραγματική βροχή, ζωογόνα, ελπιδοφόρα". Παίρνοντας το λόγο στο τέλος, ο Άρης είπε: "Το βιβλίο μου είναι ένας περιφερόμενος καθρέφτης που δείχνει κι άλλα πράγματα, εκτός από μένα, που με κάνει ν' αγαπώ τους άλλους, που προσπαθεί ν' απεικονίσει για μένα και για μας τα παθήματα που έγιναν μαθήματα. Τι απέγιναν οι άνθρωποι που τα έζησαν όλα αυτά; Πώς φέραμε τον κόσμο ως εδώ, τι καταφέραμε, τι όχι, με ποιον τρόπο μπορούμε (αν μπορούμε) να συνεχίσουμε να επιθυμούμε; " "Ένα μυθιστόρημα που ανιχνεύει τα όρια αντοχής μιας κοινωνίας, μια ιστορία που ανατέμνει την παιδική ψυχή της τρίτης ηλικίας, μια παραμυθία που αφηγείται τη θανάσιμη γοητεία της θάλασσας", συμπληρώνει το μότο του, κλείνοντάς μας τρυφερά το μάτι. |
Mόλις τελείωσα το καινούργιο βιβλίο του Αρη Μαραγκόπουλου, εκδόσεις "Τόπος", που δυσκολο-προφέρεται ο τίτλος του ή αλλιώς χρειάζεται ενσυναίσθηση για να τον κατανοήσεις και να τον προφέρεις όπως ακούγεται ο ήχος του παφλασμού των κυμάτων: "φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ". Αυτός ο παφλασμός πού καταπραύνει την ανθρώπινη αγριότητα. Με τον Αρη Μαραγκόπουλο, έχουμε προγραμματίσει να τον φιλοξενήσουμε μαζί με τη στιχουργό Λίνα Νικολακοπούλου, στην εκπομπή "με τα πόδια μέχρι την αλήθεια" στο Δεύτερο. Ταυτίστηκα σε πολλά, φοβήθηκα για άλλα, ταξίδεψα με το άτι πάνω από την αχορταγράφητη πόλη που ζούμε και παρατήρησα ανθρώπους και καταστάσεις που προσπερνάς ή τις πετάς γιατί σε πληγώνουν ή σε βάζουν μπροστά σε διλήμματα για την στάση που πρέπει να κρατήσεις στην ζωή σου..
Φοβήθηκα, μη τυχόν όταν γεράσω θέσω και γω το ερώτημα που θέτουν οι ήρωες του βιβλίου: Εμαθα από αυτά που έπαθα, ή έπαθα όσα έμαθα; Τα παθήματα μας έγιναν μαθήματα; Φοβάμαι γιατί τότε που θα το απαντήσω, ο χρόνος δεν θα είναι σύμμαχος για την ζωή. Ερώτημα που εμπεριέχει πικρία, αβεβαιότητες, νοσταλγία, ανεκπλήρωτα. Φοβήθηκα, μη τυχόν και καταντήσω σαν τους "κολυμβητές, που αν και έχουν διαφορετικές διαδρομές, προσωπικές και πολιτικές, ζουν τελικά όλοι τους σαν ζωντανοί νεκροί, έγκλειστοι στην τακτοποιημένη φυλακή τους, βολεμένοι, εφησυχασμένοι, λαθρεπιβάτες της ζωής, εκτός της Ιστορίας του Ανθρώπου και του Πολιτισμού, που αρνούνται να συζητήσουν αυτά που συνέβαιναν στα πέτρινα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων. Ζωές μισοσβησμένες, σαν ξεθωριασμένες ταμπέλες. Που έχουν κρυμμένα μυστικά και δεν εξομολογούνται, που έχουν ο κάθενας τον δικό του "Σατανά" και εφιάλτη που τον κατατρώει άλλα δεν συνομιλεί μαζί του. Που οι ζωές των γυναικών και των παιδιών τους είναι αόρατες, λες και είναι εργένηδες και δεν τους αφορούν. Που ο θάνατος δεν τους ταρακουνά. Που αδιαφορούν για τον άλλον. Που δεν χαίρονται τα απρόβλεπτα. Φοβήθηκα, μήπως κάνοντας τον απολογισμό αναρωτηθώ: "τI άλλαξα εγώ και η γενιά μου" και βρεθεί έλλειμμα στην Ίστορία ή μήπως όσα πίστεψα και πάλεψα δεν έχουν κανένα αντίκρυσμα στην ζωή. Δεν θελω να πω αυτό που λέει με παράπονο ένας από τους ήρωες τους βιβλίου: "Θέλαμε να χαρούμε μια αφρόντιστη ζωή, γι'αυτό και τα αφήσαμε να γίνουν όλα σκατά." Η Ινέθ, η Μεξικάνα από την Ζαπατίστικη κοινότητα, ταρακούνησε τις ..συνταξιοδοτημένες ζωές τους. Εστω και στο τέλος. Εστω με τον θάνατο. Εστω και με τον φόβο. Άραγε έχουμε ανάγκη, ως χώρα, ως παρέα, ως άτομα, μια Ινέθ, ένα αερικό, ένα ξωτικό, ένα όραμα, έναν Παύλο, έναν Γρηγορόπουλο, για να αφυπνιστούμε, να γλυτώσουμε από τη μιζέρια τη δική μας και της κοινωνίας; Ο Άρης Μαραγκόπουλος θέτει τα ερωτηματικά της γενιάς της μεταπολεμικής, της μετεμφυλιακής, της μεταπολιτευτικής που μπροστά στα γηρατειά, στο τέλος και στο θάνατο αναρωτιέται με ποιo τρόπο μπορούμε να πεθάνουμε για να θεωρούμαστε άνθρωποι και αν θέλουμε να ζούμε έτσι χωρίς σκοπό ή με αξιοπρέπεια; Πώς θα κάνουμε την υπέρβαση και την μεταστροφή; Πώς θα ζήσουμε την κάθε μέρα σαν να'μαστε νέοι άνθρωποι. Για να μην θεωρούμε τους εαυτούς μας άλλη μια "χαμένη γενιά" Nα μην είμαστε μια ακόμη χαμένη γενιά. |